Ga naar website navigation Ga naar artikel navigatie Ga naar inhoud

8.1 Financiële context

De financiële dynamiek waarin de VU zich bevindt, wordt gekenmerkt door de afnemende financiering per student vanuit de centrale overheid (OCW), een stijgende werkdruk en een toenemende noodzaak voor vernieuwing in verband met de voortdurende veranderingen in onze omgeving, zoals digitalisering, globalisering en nieuwe behoeften van studenten. De VU anticipeert op deze ontwikkelingen via investeringen in de kwaliteit van onderwijs en onderzoek, het verwerven van externe financiering, investeringen in de VU-campus, uitbreiding van en investering in het aantal medewerkers en het verbeteren van de faciliteiten voor studenten, onderzoekers en medewerkers van de VU. Daarnaast had in het afgelopen jaar de coronapandemie ook op financieel terrein weer gevolgen voor de VU, die in de financiële analyse in dit hoofdstuk geadresseerd zal worden.

In financiële zin heeft het door de VU in 2021 gevolgde beleid geleid tot een positief resultaat van € 25,1m ten opzichte van een begroot negatief resultaat van -/- € 4,8m. Gecorrigeerd voor lagere afschrijvingen, de achterblijvende studievoorschotmiddelen en een beperkt Corona-effect is het resultaat € 18,5m hoger dan de begroting. Dit hoge resultaat is grotendeels ontstaan door het grote aantal toegekende extra middelen in 2021. In totaal heeft de VU € 41m extra rijksbijdragen ontvangen, waarvan een gedeelte direct te relateren is aan extra kosten. De extra ontvangen rijksbijdragen met betrekking tot volumegelden (referentieraming) van € 14,5m betreft daadwerkelijk extra middelen voor de eenheden die door de korte resterende tijd maar voor een klein gedeelte besteed konden worden. De gedurende 2021 al voorziene grote positieve overschrijding op het 2021 resultaat is ook reden geweest om in de VU begroting voor 2022 een resultaat van negatief € 5,9m te accepteren. Dit is circa € 12m lager dan oorspronkelijk voorzien in de continuïteitsparagraaf in het vorige jaarverslag.

Ondanks de bijzondere en moeilijke omstandigheden als gevolg van de coronapandemie en de vervanging van de bedrijfsvoeringssystemen van de VU (programma MARS), is het in 2021 toch gelukt om het overgrote deel van de voorgenomen plannen te realiseren. Van het begrootte bedrag aan studievoorschotgelden van € 16,0m is € 11,6m besteed. Het niet bestede bedrag van € 5,4m zal in de jaren 2022 en verder alsnog worden uitgegeven. De studievoorschotgelden zijn ingezet voor de uitvoering van het Kwaliteitsplan Onderwijs VU 2019 – 2024 versie 2.0, inclusief de daarachter liggende meerjaren kwaliteitsplannen van de faculteiten. In hoofdstuk 10 van dit Jaarverslag wordt uitgebreid gerapporteerd over de realisatie op de studievoorschotgelden 2021, waarbij ook per kwaliteitsthema wordt aangegeven welke inhoudelijke resultaten er zijn geboekt in 2021.

Daarnaast is in de loop van 2021 het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) gestart om de negatieve effecten van de coronapandemie te kunnen bestrijden. Het bestedingsplan van de VU voor de extra middelen via het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) bestaat uit een deelplan voor Onderwijs en een deelplan voor Onderzoek. In dit bestedingsplan is aangegeven op welke wijze de VU inhoudelijk en financieel in de jaren 2021 – 2023 invulling geeft aan de verschillende maatregelen. In hoofdstuk 11 van dit Jaarverslag wordt uitgebreid gerapporteerd over de realisatie op de verschillende NPO-maatregelen in 2021.

Hoewel de VU ook financieel in 2021 nog wel een nadelig effect heeft ondervonden van de corona-maatregelen viel dit uiteindelijk mee ten opzichte van de € 8,2m die hiervoor in de begroting 2022 was voorzien. De ingeschatte nadelige effecten op de inkomsten derden bij de faculteiten vielen met circa € 2m mee ten opzichte van waarmee rekening was gehouden in de begroting. Dit effect was vooral zichtbaar bij ACTA (betreft met name zorginkomsten) en SBE (vooral ‘Post Graduate’ onderwijs). Bij de diensten was het uiteindelijke negatieve corona-effect circa € 1m hoger dan begroot. Dit werd hoofdzakelijk veroorzaakt door de Facilitaire Campus Organisatie waar spraken was van substantiële extra beveiligingskosten.

In 2021 lagen de investeringen in faciliteiten (met name gebouwen) ten aanzien van Onderwijs & Onderzoek op een hoog niveau en heeft de VU voor in totaal € 110,2m geïnvesteerd, waarvan € 100,4m in materiële vaste activa en € 9,8m in software.

In de navolgende paragrafen staat de ontwikkeling en analyse van het resultaat 2021 van de VU in meer detail beschreven. In de continuïteitsparagraaf is de, op basis van het positieve resultaat en liquiditeitsontwikkeling van 2021 geactualiseerde, meerjarenbegroting tot 2026 (inclusief investeringen tot 2031) van de VU toegelicht.