Bericht van de medezeggenschap

Ondernemingsraad

Dreiging uit Den Haag

2024 was het jaar waarin werd gestart met de voorbereiding van de fusie tussen de Faculteiten Religie en Theologie, Geesteswetenschappen en Sociale wetenschappen, de afronding van het VUture traject, de schermutselingen rond de Wet Internationalisering, het verbeteren van het promotiereglement, aandacht voor het initiatief Erkennen en Waarderen, waarbij niet alleen onderzoeks en onderwijsvaardigheden worden gewaardeerd, maar ook de vele andere competenties die nodig zijn voor een goede universiteit.

Hiermee samenhangend het hooglerarenbeleid en het docentenbeleid, de campusontwikkelingen, de aanstelling van een nieuwe Ombudsman, de protesten rond de onrust in het midden-oosten en het daarmee samenhangende deurenbeleid en plan regels rond samenwerking met buitenlanden, buitenlandse universiteiten en buitenlandse onderzoekers (toetsingskader mensenrechten), het verslag van de arbeidsinspectie, de ophanden zijnde bezuinigingen, ontwikkelingen rond het onderwerp Sociale Veiligheid. We hebben verder veel tijd besteed aan het versterken van de relatie tussen Ondernemingsraad en de Onderdeelcommissies (ODC’s) van de Faculteiten en Diensten.

We beperken ons hier tot het uitwerken van drie belangrijke dossiers: de komende ombuigingen, de beoogde fusie tussen drie faculteiten en de protesten tegen ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

De landelijke verkiezingen van november 2023 zorgden voor een schokgolf gedurende 2024. Hoewel het vorige kabinet al had besloten tot bezuinigingen die de VU rond de 60 miljoen zouden kosten, beloofde het aantreden van het nieuwe kabinet PVV, VVD, NSC en BBA een ramp voor het wetenschappelijk bedrijf. In de loop van 2024 werden deze maatregelen duidelijker. Zo zal vanaf 2026, sprake zijn wat gemeentes noemen, een ravijnjaar. Nog tientallen miljoenen extra zullen moeten worden omgebogen. Ombuigen = Bezuinigen + Extra geld verdienen. In 2024 is door het college aan de eenheden (faculteiten + diensten) gevraagd naar mogelijke besparingen. De OR heeft niet zo veel zicht op deze processen en voorstellen. Uiteindelijk zal het CvB met behulp van ondersteuning knopen moeten doorhakken en bij voorstellen waarbij gedwongen ontslagen vallen en überhaupt organisaties gewijzigd gaan worden, advies vragen aan de OR, zodat de beste beslissingen gemaakt kunnen worden. Dit gaat dus vooral spelen in 2025 (voorbereidingen) en 2026.

Ongetwijfeld het meeste tijd zijn we bezig geweest met de fusie-faculteit. Deze werd voorbereid door de verkenners die zagen dat een samenvoeging van de FRT, FGW en FSW geld oplevert dat verdere samenwerking stimuleert en een nog sterkere vuist naar buiten maakt, in het geweld van de natuurwetenschappen. De OR hield goed in de gaten wat het draagvlak was voor deze fusie en heeft zich sterk gemaakt voor een speciale positie voor de Faculteit Religie en Theologie omdat de VU hierop is gestoeld. De overige faculteiten willen ook geborgd worden door niet een van de vele afdelingen te worden, maar ook zullen worden ondergebracht in speciale Schools. De commissie Juridische zaken van de OR, in samenwerking met de Universitaire Studentenraad, heeft vele uren gewerkt aan het formuleren van de juiste zinsnedes voor het nieuwe faculteitsreglement en de aanpassingen aan het bestuursreglement die naar aanleiding hiervan nodig zijn. Zo gaf de OR mede vorm aan haar taak van medezeggenschap.

Onrust was er na de protesten tegen het ingrijpen van Israel in de Palestijnse gebieden. Deze hadden grote gevolgen voor de VU. Veiligheidsmaatregelen werden getroffen, waaronder het afsluiten van verschillende ingangen. Landelijk in het nieuws waren de vernielingen bij onze Amsterdamse zuster universiteit, de VU wist die te beperken, mede door overleg tussen het college van bestuur en de Ondernemingsraad.

2024 was wederom een enerverend jaar voor de hardwerkende leden van de Ondernemingsraad en de ondersteunende staf, die allen Erkenning en Waardering verdienen.

Voorzitter Ondernemingsraad - Marius Rietdijk

Universitaire Studentenraad

Introductie

De Universitaire Studentenraad heeft vastgehouden aan het vertegenwoordigen en behartigen van studentenbelangen bij belangrijke universiteitsbeslissingen gedurende het academische jaar. De raad heeft actief deelgenomen aan beleidsdiscussies en heeft gezorgd voor transparantie en studentenmedezeggenschap in de institutionele besluitvorming. Dit verslag geeft een overzicht van de activiteiten van de raad tijdens het derde en vierde kwartaal van 2024, met een overzicht van het beleid dat werd goedgekeurd, de adviserende taken die werden uitgevoerd en de algehele impact van onze inspanningen.

Instemming bij de universiteitsplannen en het -beleid

Het jaarplan en de begroting VU van 2025 waren belangrijke beleidsterreinen die veel tijd vergden voor gedegen beoordeling en overleg. Het goedkeuringsproces was complexer wegens de bezorgdheid over de transparantie van de begrotingstoewijzingen, in het bijzonder met betrekking tot mogelijke ontslagen bij het personeel die gevolgen zouden hebben voor studenten. De raad wilde garanties dat de studentenvoorzieningen, met name die van SOZ, gewaarborgd zouden blijven. Na beraadslaging gaf het College van Bestuur de garantie dat studentenvertegenwoordiging actief betrokken zou worden bij alle beslissingen die betrekking hebben op het verminderen van de dienstverlening.Tegelijkertijd met de herziening van het jaarplan en de begroting VU van 2025, werden ook de Studievoorschotmiddelen 2025 herzien. Na onderzoek en discussies was de raad tevreden met de antwoorden van de universiteit, wat leidde tot een soepel goedkeuringsproces. De raad evalueerde ook de aanpassingen aan de regeling ongewenst gedrag en de regeling vertrouwenspersonen. Na zeker te zijn dat de bezorgdheid van studenten geadresseerd waren, stemde de raad zonder bezwaren in met de wijzigingen.

Adviserende en initiërende rollen in het universiteitsbestuur

Naast het goedkeuren van beleid heeft de Universitaire Studentenraad actief gebruik gemaakt van zijn adviesrecht bij grote institutionele veranderingen. Een belangrijke kwestie in deze periode was de voorgestelde fusie van de Faculteit Religie & Theologie, de Faculteit Sociale Wetenschappen en de Faculteit Geesteswetenschappen. Aanvankelijk betrok het College van Bestuur de Universitaire Studentenraad niet in het adviesproces. De raad maakte echter gebruik van zijn recht om betrokken te worden en diende een advies in waarin het belang van studentenvertegenwoordiging in de nieuwe faculteitsstructuur werd benadrukt. Daarnaast pleitte de raad voor een aanpassing van de medezeggenschapsregeling voordat de fusie definitief werd. Als gevolg van deze inspanningen stelde de universiteit de fusie uit tot 1 april 2025, waardoor er meer tijd was voor inbreng van studenten en structurele aanpassingen. Een ander belangrijk aandachtsgebied was het beoordelingskader voor risico's met betrekking tot gewapende conflicten en mensenrechten in internationale samenwerkingsverbanden. De raad heeft een initiërende rol gespeeld bij de herziening van het kader om ervoor te zorgen dat deze in overeenstemming is met de kernwaarden van academische vrijheid, mensenrechten, ethische verantwoordelijkheid en gerechtvaardigde maatregelen. De raad hoopt bij het schrijven van dit voorwoord op een positieve reactie van het College van Bestuur.

Voorzitter Universitaire Studentenraad - Annas Ardiansyah