Onderzoekers werken nationaal en internationaal veelvuldig samen, op alle niveaus: individueel, per afdeling, (inter)disciplinair en op het niveau van de instelling. Daarnaast heeft de VU als instelling op onderzoeksgebied diverse vaste partnerschappen in binnen- en buitenland. Hieronder worden enkele samenwerkingsinitiatieven uitgelicht.

Regionale samenwerking

Met de Universiteit van Amsterdam wordt in het onderzoek onder andere samengewerkt in de acht alliantie-instituten van het Amsterdam UMC en het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Zo wordt er intensief samengewerkt op de gebieden neurowetenschappen, volksgezondheid, cardiovasculair onderzoek en kankeronderzoek. Hieronder lichten we nog enkele spraakmakende voorbeelden van regionale samenwerking toe.

Sarphati Instituut

De VU, UvA, Amsterdam UMC en HvA en de gemeente Amsterdam (GGD) dragen allemaal bij aan het Sarphati Instituut Amsterdam. De missie van het Sarphati Instituut is om door middel van onderzoek bij te dragen aan een gezonde leefstijl en optimale leefomstandigheden voor jonge Amsterdammers. Het onderzoek vormt de basis voor de duurzame preventie en bestrijding van onder andere overgewicht bij huidige en toekomstige generaties. Het Sarphati Instituut organiseerde in 2022 Sarphati Explore, een ontmoetingsplatform voor onderzoekers, zorgprofessionals, beleidsmakers en andere geïnteresseerden op specifieke thema’s. Doordat het Sarphati Instituut een netwerk bouwt van experts in een bepaald werkveld, zorgt het instituut voor meer impact binnen de academische wereld, de zorg en de samenleving.

Kenniscentrum Ongelijkheid

Het  Kenniscentrum Ongelijkheid  is een Amsterdams samenwerkingsverband van de gemeente Amsterdam en de VU, UvA, HvA en Inholland. Het Kenniscentrum Ongelijkheid stimuleert en faciliteert kennis- en praktijkontwikkeling op het gebied van (de cumulatie van) ongelijkheid in de Metropoolregio Amsterdam. Het gebruikt drie instrumenten om zijn doelen te bereiken: onderzoeksprogramma‘s, onderzoeksprojecten en wijkwerkplaatsen. In 2022 zijn er belangrijke stappen gezet in de netwerkversterking en het delen van de onderzoeksuitkomsten. Zo hebben onderzoekers van de VU in samenwerking met het Kenniscentrum Ongelijkheid het dashboard ‘Ongelijkheid in de Stad’ gelanceerd, dat onder andere inzicht geeft in de ongelijkheden in verschillende domeinen en levensfasen van Amsterdammers. Ook zijn in het najaar van 2022 de wijkwerkplaatsen Nieuw-West en Zuidoost gestart. Daar zoekt het Kenniscentrum de dialoog en samenwerking met bewoners en met in de wijk actieve professionals.

Vervangen, verminderen en verfijnen van dierproeven

De VU en Amsterdam UMC zetten samen in op het vervangen, verminderen en verfijnen van dierproeven (de ‘3V-methode’). In 2022 zijn in deze samenwerking met Amsterdam UMC verschillende stappen gezet. Voor het stimuleren van proefdiervrije innovaties is de Website TPI Amsterdam gelanceerd. Daar zijn interviews en video’s geplaatst van verschillende onderzoekers die voorlopers zijn op het gebied van proefdiervrije innovaties. Het is de bedoeling dit initiatief uit te breiden met andere Amsterdamse instellingen. Ook is de VU partner geworden van het hDMT consortium (Institute for human organ and Disease Model Technologies). Onderzoekers uit verschillende disciplines, variërend van technologen en biologen tot farmacologen en clinici, delen hun expertise, faciliteiten en ideeën als een gemeenschap. Zij delen allen het uitgangspunt: waar mogelijk vermijden we dierproeven (vervangen), maar als dierexperimenteel onderzoek nog steeds noodzakelijk is, zijn we transparant over wat de dierproeven inhouden en over het dierenwelzijn (verminderen en verfijnen). De VU heeft zich gecommitteerd aan het transparantiebeleid van de Stichting Informatie Dierproeven.

Samenwerking met Universiteit Twente

Het onderzoek vanuit de samenwerking van de VU met de Universiteit Twente (UT) is geconcentreerd rond drie impactcoalities: een veerkrachtige en veilige samenleving, een schone en duurzame samenleving en een slimme, digitale samenleving. Begin 2022 is een interne call uitgezet om de samenwerking te stimuleren. Initiatieven die onderzoek met onderwijs verbinden en initiatieven van jonge onderzoekers hadden daarbij een streepje voor. Per voorstel was maximaal € 35k beschikbaar. In totaal zijn 35 voorstellen ingediend, waarvan er bijna 25 zijn gehonoreerd; een flinke stap in de goede richting. Vrijwel alle faculteiten van de VU en de UT zijn – in verschillende intensiteit – bij de samenwerking betrokken.

Internationale samenwerking  

Het eerder genoemde Centrum voor Internationale Samenwerking (CIS) initieert, coördineert en implementeert programma’s en projecten op het gebied van capaciteitsopbouw, onderwijs, onderzoek en outreach. Outreach is het verlenen van diensten aan groepen die niet vanzelf toegang tot die diensten hebben. Het CIS verricht zijn werkzaamheden in samenwerking met partners (universiteiten, overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika). De CIS-onderzoeksprogramma’s zijn hier te vinden.